W niniejszym artykule prezentujemy proponowany model procesu przeprowadzenia zakupu specjalistycznego sprzętu medycznego opracowany na podstawie analizy wybranych placówek świadczących działalność leczniczą oraz literatury dotyczącej zachowań nabywczych klientów instytucjonalnych. Uzupełnieniem artykułu jest przykład postępowania na zakup pulsoksymetru przenośnego na potrzeby Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.
Zaproponowany model powinien być modyfikowany w zależności od rodzaju sprzętu medycznego (bardziej specjalistyczny i zakup za wyższą kwotę będzie wymagał zaangażowania większej liczby uczestników oraz większej liczby etapów procesu zakupu), struktury jednostki (wyspecjalizowane działy w dużych placówkach świadczących działalność leczniczą, zakupy centralne lub grupy szpitali mającej wspólnego właściciela organ założycielski vs. jednoosobowe decyzje właściciela [często lekarza będącego głównym użytkownikiem aparatury] / menedżera w mniejszych klinikach) oraz znaczenia / wpływu / wiedzy poszczególnych członków zespołu. "Proces zakupów w organizacji kształtowany jest przez całą gamę sił wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak zmiany w warunkach gospodarczych lub układzie konkurencji, albo zasadnicze przesunięcie priorytetów organizacji".
Dziesięcioetapowy model zakupów ©
(1) Dostrzeżenie problemu lub potencjalnych możliwości.
(a) Problem - niska konkurencyjność placówki.
(b) Problem - niespełnianie wymogów ustawy o działalności leczniczej, rozporządzeń Ministra Zdrowia lub zarządzeń Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.
(c) Możliwości - realizacja / uzyskanie (wyższego) kontraktu.
(d) Możliwości - wprowadzenie nowego zakresu usług.
(e) Możliwości - lepsze wyniki, oszczędność kosztów.
(2) Określenie cech i ilości potrzebnego sprzętu.
(a) ustalenie hierarchii potrzeb
(b) tworzenie planu zakupów
(3) Wstępny opis cech potrzebnego sprzętu.
(a) konsultacja z przyszłymi użytkownikami, konsultantami.
(4) Poszukiwanie i charakterystyka potencjalnych źródeł.
(a) zapytania ofertowe
(b) portale specjalistyczne, targi aparatury medycznej
(5) Aktywizacja i analiza propozycji.
(a) dialog z wykonawcami - dialog ceny i warunków.
(b) dialog techniczny - wyjaśnienie niejasnych kwestii związanych z zagadnieniami technicznymi.
(c) testy sprzętu demonstracyjnego
(6) Ocena propozycji (MARKET FEEDBACK), sprecyzowanie potrzeb.
(a) Decyzja zakupowa => ostateczny opis cech potrzebnego sprzętu.
(7) Wybór systemu zamówień.
(a) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
(b) zamówienie na postawie regulaminu zamawiającego zwolnione z rygoru ustawy Pzp.
(c) zamówienia podmiotów nie objętych ustawą Pzp na podstawie zapytania cenowego oraz negocjacji.
(8) Wybór oferty, podpisanie umowy.
(9) Realizacja inwestycji
(10) Zwrotna informacja o wynikach i ocena.
Przykładem zakupu prostego sprzętu medycznego, wykorzystywanego w każdym szpitalu, na większości oddziałów jest zakup pulsoksymetru przenośnego. Pulsoksymetr zapewnia pomiar wartości pulsu i saturacji, które określają rytm pracy serca oraz wymianę oddechową, co jest kluczowe przy pierwszym kontakcie personelu medycznego z pacjentem. Z tego powodu pulsoksymetr stanowi niezbędne wyposażenie jednostek ratownictwa medycznego oraz SOR.
Pulsoksymetr przenośny jest urządzeniem medycznym o stosunkowo niskiej wartości, stąd nie obejmuje go wymóg przeprowadzenia procedury postępowania przetargowego zgodnego z ustawą Prawo Zamówień Publicznych. Wyjątek od tej sytuacji może stanowić zakup większej ilości pulsoksymetrów dla całego szpitala lub grupy szpitali, którego wartość przekroczy określoną przepisami kwotę.
Zgodnie ze wskazanym schematem zakup wynika bezpośrednio z dostrzeżonego problemu (braku pulsoksymetrów na wyposażeniu) lub potencjalnych możliwości (wzrostu efektywności pracy lub zwiększenia ilości obsługiwanych pacjentów, którzy wymagają diagnostyki funkcji życiowych z wykorzystaniem pulsoksymetru). Kolejnym etapem jest umieszczenie zakupu pulsoksymetru w planie zakupów lub uzyskanie zgody kierownika placówki na zakup poza planem rocznym.
Osoba odpowiedzialna za zakup z działu zaopatrzenia lub zamówień publicznych powinna skonsultować potrzeby z przyszłymi użytkownikami, a następnie przeprowadzić rozeznanie rynku pulsoksymetrów. Wykorzystać można bezpośrednie zapytania ofertowe, analizę specyfikacji technicznych oraz ofert sklepów internetowych, jak również sprawdzenie cen uzyskanych w poprzednich zakupach pulsoksymetrów. Na tym etapie należy wyjaśnić ewentualne wątpliwości względem zapisów specyfikacji technicznej pulsoksymetru zarówno z użytkownikami oraz z potencjalnymi wykonawcami. Kolejnym krokiem jest ocena propozycji oraz sprecyzowanie potrzeb, w tym przygotowanie końcowego opisu pulsoksymetru do zapytania ofertowego. Z uwagi na niską wartość zakupu zamawiający może dokonać zakupu na podstawie wewnętrznego regulaminu zakupów zapraszając potencjalnych wykonawców do złożenia oferty cenowej. Wśród kryteriów wyboru można wskazać między innymi cenę, długość gwarancji, termin dostawy, punkty za ocenę techniczną etc. W wielu przypadkach najlepszym rozwiązaniem będzie sztywne wskazanie wymaganej gwarancji, terminu dostawy oraz parametrów technicznych. W tym przypadku jedynym kryterium wyboru jest cena oferty.
Realizacja dostawy pulsoksymetru powinna wiązać się ze zwrotną informacją o ocenie wykonania zamówienia na pulsoksymetr, z uwagami do kolejnych postępowań zakupowych.
Przykładowy opis przedmiotu zamówienia – Pulsoksymetru
|
|
Opis przedmiotu zamówienia
|
TAK / NIE
|
|
1
|
Pulsoksymetr przenośny
|
|
|
2
|
Wyrób Medyczny z CE oraz Deklaracją Zgodności. Powiadomienie do Rejestru Wyrobów Medycznych.
|
|
|
3
|
Pomiar wartości pulsu w zakresie minimum 30-240 uderzeń na minutę z dokładnością minimum +/-3 bpm.
Obrazowanie krzywej SpO2 Pleth.
|
|
|
4
|
Pomiar wartości wysycenia krwi tlenem – saturacji w zakresie minimum 50-100% z dokładnością minimum +/-3% dla zakresu 70-100%.
|
|
|
5
|
Pomiar wartości indeksu perfuzji.
|
|
|
6
|
Czytelny, kolorowy wyświetlacz min. 3.2”
|
|
|
7
|
Menu i instrukcja obsługi w języku polskim.
|
|
|
8
|
Pulsoksymetr wyposażony w stację dokująco ładującą, czujnik pulsu i saturacji klips na palec oraz silikonowy pokrowiec ochronny.
|
|
|
9
|
Zasilanie z wbudowanego akumulatora z możliwością pracy na zasilaniu sieciowym podłączonym do stacji dokującej lub bezpośrednio do pulsoksymetru.
|
|
|
10
|
Alarmy mierzonych wartości, z możliwością ustawienia granic alarmowych SpO2 i PR.
|
|
|
11
|
Zapis zmierzonych wyników w pamięci urządzenia. Dostępne oprogramowanie na komputer.
|
|
|
12
|
Moduł Bluetooth oraz aplikacja na system android.
|
|
|
13
|
Kompaktowa budowa oraz niska waga poniżej 300g.
|
|
|
14
|
Pulsoksymetr posiada możliwość rozbudowy o pomiar temperatury ciała.
|
|
|
15
|
Pulsoksymetr kompatybilny z czujnikami SpO2 Nellcor lub / oraz Masimo LNCS.
|
|
|
16
|
Pulsoksymetr wyposażony w paszport techniczny.
|
|
Więcej informacji na temat pulsoksymetrów
Pulsoksymetr jest medycznym monitorem parametrów życiowych. Pozwala na nieinwazyjne i bezbolesne pomiary wysycenia krwi tlenem / saturacji (SpO2) oraz pulsu (PR) przy wykorzystaniu czujnika SpO2 zakładanego na palec pacjenta (ewentualnie w formie opaski lub czujnika na ucho).
Pulsoksymetr jest urządzeniem medycznym będącym podstawowym wyposażeniem wykorzystywanym przez lekarzy rodzinnych, kliniki, przychodnie, oddziały szpitalne, medyczny transport pacjenta. Pulsoksymetr w wielu przypadkach może być wykorzystywany w opiece domowej, w szczególności przy nocnym monitorowaniu noworodka. Pozwala na podstawową diagnostykę stanu pacjenta umożliwiając nieinwazyjny pomiar pulsu (PR) i saturacji (SpO2), a w wersji rozbudowanej również pomiar ciśnienia krwi (NIBP), temperatury (TEMP), EKG - urządzenie możemy wtedy określić jako monitor funkcji życiowych pacjenta. Pulsoksymetr składa się standardowo z jednostki głównej oraz czujnika SpO2 (zewnętrznego lub wbudowanego - przy pulsoksymetrach na palec), który pozwala na pomiar wartości nasycenia hemoglobiny tlenem (SpO2). Prawidłowy poziom powinien zazwyczaj wynosić powyżej 95%, a podczas tlenoterapii nawet 99-100%. Wskazania niższe niż podane (szczególnie poniżej 90%) mogą wskazywać na niedotlenienie / niewydolność oddechową. W zależności od wieku i wagi monitorowanego pacjenta dostępne są czujniki SpO2 w różnych rozmiarach dla noworodków, niemowląt, dzieci i dorosłych (na palec, na ucho; u noworodków na stopę lub nadgarstek), z podziałem na czujniki jednorazowe oraz wielorazowego zastosowania.
Klasyfikacja pulsoksymetrów:
- pulsoksymetry na palec - stosowane przy krótkich, rutynowych pomiarach również w warunkach domowych. Używane w medycynie sportowej oraz sporcie amatorskim. Pulsoksymetr na palec posiada wbudowany czujnik SpO2. Pulsoksymetry na palec są również dostępne w wersji dla dzieci specjalnie dostosowane do mniejszych palców (10-40kg). Nie zaleca się stosowanie pulsoksymetrów na palec przy pomiarach u wcześniaków i noworodków, gdzie należy zastosować dedykowane czujniki saturacji SpO2 (typ "Y", opaska na rzep lub przylepna, typ soft [1-20kg]). Napalcowe pulsoksymetr treningowe mogą być wyposażone w transmisję wartości mierzonych danych do telefonu lub komputera.
- pulsoksymetry przenośne - wyposażone w zewnętrzny, wymienny czujnik SpO2 (bezpośredni lub z kablem przedłużającym), czytelny wyświetlacz, dźwiękowe i wizualne alarmy z możliwością regulacji granic alarmowych, zapis trendów mierzonych parametrów. Pulsoksymetr przenośny powinien być wyposażony w zasilanie akumulatorowe oraz charakteryzować się niewielkim rozmiarem i wagą.
- pulsoksymetry stacjonarne - z zasilaniem akumulatorowym i sieciowym przeznaczone do długotrwałego monitorowania stanu pacjenta, z alarmami, trendami, czytelnym ekranem z możliwością śledzenia krzywych i zapisanych parametrów. Pulsoksymetr stacjonarny może posiadać wbudowany rejestrator (drukarkę) oraz możliwość podłączenia do sieci centralnego monitorowania oraz systemu wezwania pielęgniarki. Pulsoksymetr stacjonarny powinien mieć możliwość rozbudowy o mocowanie na ścianie oraz podstawie jezdnej.
Istotne zagadnienia przy pomiarze SpO2:
* pomiar przy niskiej perfuzji (przepływie) krwi - zwykle określana jako procent pojemności minutowej serca (CO - Cardiac Output)
* ograniczenia pomiaru z uwagi na intensywny ruchy pacjenta (artefakty ruchowe) szczególnie istotne w pulsoksymetrach dla niemowląt, noworodków i dzieci. Pulsoksymetr powinien być wyposażony we właściwy dla danego pacjenta czujnik pomiarowy, którego prawidłowe mocowanie ogranicza przypadkowe odłączenie oraz zmniejsza wpływ ruchu. Przykład może stanowić pulsoksymetr przenośny dla dzieci i niemowląt F380, wyposażony w czujnik SpO2 opaska na rzep kompatybilny z technologią Nellcor (minimalizuje wpływ ruchu pacjenta na pomiar).
* pomiar odporny na wpływ światła otoczenia.
Moduł pulsoksymetrii (SpO2/PR) jest zazwyczaj dostępny w kardiomonitorach.
.png "Pulsoksymetry MedCon")
Postępowanie zakupowe na sprzęt medyczny na przykładzie zakupu pulsoksymetru 
